Pređi na sadržaj 
Sava
o Reci
Sava
Sava je reka u srednjoj i jugoistočnoj Evropi, desna pritoka Dunava. Teče kroz Sloveniju, Hrvatsku, duž sjeverne granice Bosne i Hercegovine i kroz Srbiju, uljevajući se u Dunav u Beogradu. Srednji dio toka je prirodna granica između Hrvatske i Bosne i Hercegovine. Sava čini sjevernu granicu Balkanskog poluostrva i južni obod Panonske nizije.
Sava je duga 990 km, uključujući i 45 km dugu reku Savu Dolinku, koja izvire u Zelnici u Sloveniji. Najveća je pritoka Dunava po zapremini vode i druga, posle Tise, u smislu slivnog područja (97.712 km²) i dužine. Sava odvodi značajan dio voda sa područja Dinarskih Alpa, kroz glavne pritoke Drinu, Bosnu, Kupu, Unu, Vrbas, Lonju, Kolubaru, Bosut i Krku. Sava je jedna od najdužih reka u Evropi i jedna od malobrojnih evropskih reka te dužine koje se ne ulivaju neposredno u more.
Procjenjuje se da u basenu Save živi oko 8.176.000 stanovnika, a reka spaja i tri glavna grada — Ljubljanu, Zagreb i Beograd . Sava je plovna za veće brodove od ušća Krupe u Sisku, što otprilike čini 2⁄3 njene dužine plovnim.
Reka Sava nastaje spajanjem Save Dolinke i Save Bohinjke u sjevernozapadnoj Sloveniji. Područje na kome nastaje reka, obuhvata nekoliko pritoka, uključujući 52 km dugu Soru, 27 km dugu Tržičko Bistricu i 17 km dugu Radovnu — koje se uljevaju u Savu u ušću koje se nalazi na istoku nizvodno kod Medvode.
Sava Dolinka izvire u Zelnici kod Kranjske gore u Sloveniji, u dolini koja razdvaja Julijske Alpe od planinskog venca Karavanke. Izvor se nalazi u blizini slovenačko-italijanske granice na 833 m nadmorske visine, u vododjelnici između jadranskog i dunavskog basena. Izvor Save Dolinke nastaje od podzemnih voda koje vjerovatno nastaju bifurkacijom izvora kraškog izdana u savski i sočanski basen. Nadiža, potok koji ponire u blizini, izvor je voda u Zelnici. Sava Dolinka se smatra početkom Save i njen tok je dug 45 km.
Sava Bohinjka nastaje u Ribčevom Lazu, na ušću sa kratkim vodotokom Jezernicom, koji izlazi iz Bohinjskog jezera i reke Mostnice. Prema pojedinim izvorima, Jezernica se definiše kao dio Save Bohinjke, navodeći da Bohinjka izlazi neposredno iz jezera, dok prema drugim izvorima uključuje Savicu.
Tok
Posle sastava kod Radovljice reka Sava teče ka jugoistoku pored Kranja i Ljubljane, ostavljajući ih na zapadu. Tu reka pravi velike Ljubljansko polje, „žilu-kucavicu“ Slovenije. Od Ljubljane Sava menja pravac toka ka istoku i protiče kroz niz klisura. Kod Zidanog Mosta, gde se u nju uliva Savinja, reka menja tok ka jugoistoku. Potom reka protiče kroz Krško i Brežice u okviru pitome Dolenjske.
Od ušća reke Sutle Sava ulazi u Hrvatsku i, ubrzo, i do glavnog grada Zagreba (deli ga stari i novi deo grada). Posle Zagreba Sava postaje prava nizijska reka, sa sporim tokom, malim padom i mnogo meandara (mnogi ispravljeni u skorijim vremenima). Protiče kroz veoma nisku aluvijalnu ravan, koja je plavna i stoga močvarna. Danas je ovaj deo Posavine pod zaštitom, kao Park prirode "Lonjsko polje". Jedino značajnije gradsko naselje je Sisak.
Kod Jasenovca reka Sava dobija značajnu desnu pritoku, reku Unu i menja pravac iz jugoistočnog ka istoku, koji manje-više zadržava do ušća u Dunav. Od Jasenovca reka postaje i granica između Hrvatske i Bosne i Hercegovine (većim delom Republike Srpske). U ovom delu reka postaje velika, zahvaljujući velikim, desnim pritokama, sa „bosanske strane“ - Vrbas, Bosna i Drina. Gradovi u ovom delu su zbog postojeće viševekovne granice „dvojni“: Gradiška i Stara Gradiška, Slavonski Brod i Brod, Šamac i Slavonski Šamac. Kod Brčkog reka pravi značajniju okuku ka jugozapadu.
15 km zapadno od ušća Drine reka prolazi tromeđu Hrvatske, Bosne i Hercegovine i Srbije. Kod Sremske Rače Sava prima vode Drine, svoje najveće i najznačajnije pritoke. Potom reka protiče kroz Sremsku Mitrovicu. Posle toga reka pravi ponovo značajnu okuku ka jugozapadu, gde se u temenu okuke, na desnoj obali smestio grad Šabac. Posle toga reka teče istočno, ka Obrenovcu, posle koga reka skreće ka severoistoku i Beogradu. U Beogradu, glavnom gradu Srbije, reka Sava se uliva u veći Dunav.
Za rečne brodove, Sava je plovna od Siska do Beograda.
Pritoke Save
Leve pritoke su:
• Slovenija: Savinja, Sutla
• Hrvatska: Sutla, Krapina, Lonja, Orljava, Mrsunja, Rijeka Glogovica.
• Srbija: Bosut
Desne pritoke su:
• Slovenija: Krka
• Hrvatska: Kupa, Una
• Bosna i Hercegovina (Republika Srpska): Una, Vrbas, Ukrina, Bosna, Drina
• Srbija: Drina, Kolubara.
Gradovi na Savi
Značajni gradovi (po državama) na toku Save su:
• Slovenija: Kranj, Ljubljana, Radeče, Krško i Brežice
• Hrvatska: Zagreb, Sisak, Slavonski Brod i Županja
• Bosna i Hercegovina: Gradiška, Brod, Šamac i Brčko
• Srbija: Sremska Mitrovica, Šabac, Obrenovac i Beograd.
izvor:
