Pređi na sadržaj 
Nacionalni Park
ĐERDAP
o Nacionalnom Parku
Nacionalni park Đerdap
Nacionalni park Đerdap je najveći nacionalni park u Srbiji, nalazi se u severoistočnom delu Srbije, na samoj granici sa Rumunijom. Prateći tok Dunava, prostire se u dužini od 100 kilometara njegove desne obale, od Golupca do Karataša kod Kladova, gde se prostiru zone sa različitim režimom zaštite objekata prirode, spomenika kulture, faune i vegetacije reliktnih vrsta.
Ukupna površina Nacionalnog parka iznosi 93.968 hektara, a zaštitnom zonom obuhvaćeno je 63.786,48 ha. Osnovni prirodni fenomen ovog područja je grandiozna Đerdapska klisura kroz koju protiče reka Dunav.
Obuhvata uzani šumoviti brdsko-planinski pojas, širine 2 do 8 km uz Dunav, koji se izdiže iznad Dunava od 50 do 800 metara nadmorske visine.
Nacionalni park Đerdap, takođe, nazivaju i rečnim nacionalnim parkom, budući da značajan deo Đerdapa čini Dunav, a najveću i najdužu klisuru probojnicu u Evropi, čudesna Gvozdena vrata, samoniklom botaničkom baštom i najvećim evropskim arheološkim muzejom u prirodi.
Specifičan istorijski razvoj, vrlo povoljna đerdapska klima, složena mreža klisura, kanjona i dubokih uvala, ovaj prostor izdvajaju kao jedinstven evropski rezervat tercijarne flore, vegetacije i faune.
Osnovna odlika parka je velika šumovitost (preko 64%) i izrazito bogatstvo i raznovrsnost flore, faune geomorfoloških oblika i bogatstvo kulturno-istorijskih spomenika od najstarijih epoha do danas. Oko 9% odnosno 5.500 ha površine Nacionalnog parka Đerdap čini deo Dunava koji pripada Srbiji. To Nacionalni park Đerdap čini i rečnim nacionalnim parkom. Dolina Dunava sastavljena je od tri kanjonsko-klisurske doline:
• Golubačka, dugačka 14,5 km, najmanje širine 230 m
• Gospođin Vir dužine 15 km i najmanje širine 220 m
• Kanjon Velikog i Malog Kazana dužine 19 km i najmanje širine 150 m
i tri kotline:
• Ljupkovska
• Donjomilanovačka
• Oršavska
Kanjonske doline usečene su u krečnjake južnih Karpata.
Đerdap, Gvozdena vrata, hiljadama godina je izazov za putnike, trgovce, ratnike i mirotvorce. To su vrata između dva važna kulturna i ekonomska dela sveta, između donjeg i srednjeg Podunavlja. Đerdap je oduvek bio prirodno strateško mesto ogromnog značaja, i u ratu i u miru. Zato je duž Đerdapa veliki broj istorijskih spomenika.
Odlukom Uneska proglašen je za geopark.
Flora Đerdapa se ne odlikuje samo raznovrsnošću i bogatstvom, nego i izrazitim reliktnim karakterom. Na prostoru parka opstaje preko 1100 biljnih vrsta.
Raznolikost staništa i zajednica se odrazila i na faunu koja poput flore, nosi obeležje reliktnosti. Na ovom prostoru se mogu sresti medved, ris, vuk, šakal, štekavac, sova ušara, crna roda kao i mnoštvo drugih vrsta.
Kao Nacionalni park NP Đerdap proglašen je 1974. godine da bi bili stavljeni pod zaštitu Klisura Đerdapa i prirodno područje uz klisuru, kao prostorna celina, sa izuzetnim kulturno-istorijskim vrednostima, značajnim prirodnim ekosistemima po sastavu izuzetne vrednosti i retkosti, objektima izvorne flore i faune i dobro očuvanim šumama prirodnog sastava i izuzetnog izgleda.
Kao Preduzeće za zaštitu i razvoj Nacionalnog parka Đerdap osnovano je 5. juna 1989. godine, usklađivanjem sa zakonskim propisima od 1993. godine posluje kao Javno preduzeće „Nacionalni park Đerdap”.
Sedište JP „Nacionalni park Đerdap” je u Donjem Milanovcu, u Ulici Kralja Petra I 14 a, a radne jedinice su u Dobri i Tekiji.
Vrlo povoljni uslovi za život bili su razlog stalnog prisustva čoveka o čemu svedoče mnogi arheološki nalazi i kulturno-istorijski spomenici, kao što su naselje Lepenski Vir, arheološki lokaliteti poput Dijane, Golubački grad, ostaci Trajanovog mosta, Trajanove table, rimskog limesa, raznovrsni kasteli, do očuvanih primera narodne srpske arhitekture.
izvor:
