Пређи на садржај 
Požarevac
o gradu
Požarevac
Požarevac je grad i sedište Braničevskog okruga. Prema popisu iz 2022. u užem gradskom jezgru bilo je 60.578 stanovnika, dok je u široj gradskoj oblasti (nekadašnjoj opštini Požarevac) živelo 72.776 stanovnika.
Požarevac je administrativno i politički organizovan kao grad sa dve gradske opštine, Požarevac i Kostolac.
Požarevac se sastoji iz sledećih mesnih zajednica:
• Braća Vujović (nazvana po Radomiru, Vojislavu i Grguru)
• Bulevar
• Burjan
• Gornja Mala
• Zabela
• Čeda Vasović
• Ljubičevo
• Park
• Radna Mala
• Sopot
• Ćeba
• Čačalica
• Vasa Pelagić
Požarevac je značajan administrativni, ekonomski i kulturni centar Srbije, nalazi se na osamdesetak kilometara jugoistočno od Beograda. Smešten je između tri reke: Dunava, Velike Morave i Mlave i ispod brda Čačalica. Teritorija današnje opštine zahvata površinu od 491 km², od čega čak 39.240 hektara (odnosno oko 80% ukupne teritorije) čini obradivo zemljište. Ta zemlja predstavlja i jedno od najvrednijih bogatstava ovog kraja, plodnu stišku ravnicu i pomoravsko, podunavsko i mlavsko priobalje. Sastoji se od 2 gradska (grad Požarevac i veliki energetski centar Kostolac) i 24 seoska naselja, u kojima živi oko 90.000 stanovnika.
Požarevac je, kako privredni i kulturni, tako i administrativni centar i sedište Braničevskog okruga, od velikog značaja za ceo region. Braničevski okrug pored Požarevca obuhvata i opštine Veliko Gradište, Golubac, Žabari, Žagubica, Kučevo, Malo Crniće i Petrovac.
Dobra saobraćajna povezanost i velika prirodna bogatstva okruga učinili su da Požarevac postane veoma razvijen industrijski centar bivše Jugoslavije, ali rat i teška ekonomska situacija su u poslednjoj deceniji 20. veka uzrokovali propast značajnog dela industrijskih postrojenja. Zato je privreda naselja u lošijem položaju a zaposlenost stanovništva manja nego tokom poratnog razvoja. Najpoznatije preduzeće je prehrambena fabrika „Koncern zdrave hrane Bambi“, jedina preostala velika firma. Danas se javlja sve više malih preduzeća koja predstavljaju okosnicu razvoja regiona.
Požarevac se prvi put pominje 1467. godine u turskom defteru kao selo u nahiji Lučica koje je imalo 49 domaćinstava. Bio je deo mulka (dobra u punoj privatnoj svojini) sandžak-bega Smederevskog sandžaka bali-bega Jahjapašića. Mesto je brzo napredovalo i 1476. godine u njemu su popisane 123 kuće, od toga 20 udovičkih. Krajem XV ili početkom XVI veka Požarevac je zapusteo i ponovo je naseljen tek 1521-23.
Mesto je postalo poznato posle Požarevačkog mira zaključenog 1718. godine između Austrije i Turske. Prva škola i jedna od najstarijih u Srbiji osnovana je u okviru lokalne pravoslavne crkve još 1733. godine (danas nosi ime Dositeja Obradovića).
Procvat doživljava dolaskom knjaza Miloša Obrenovića na vlast. Njegovom zaslugom u Požarevcu je 1819. godine podignuta Saborna crkva, dvor-konak (1825. godine), nova čaršija (1827. godine) i na kraju, za vreme njegove druge vladavine, Ljubičevo (1860. godine čije uređenje je nastavio i knez Mihailo Obrenović).
Godine 1842. Požarevljani su dobili pozorište, gde je održana i premijera „Romea i Julije”, i uopšte nekog dela Vilijema Šekspira, na Balkanu. A neka od najznačajnijih imena srpske nauke i umetnosti potiču ili su značajan deo svog života i karijere proveli upravo u Požarevcu ("možemo reći da u varoši Požarevcu većina Požarevljana nisu varošani, a većina varošana nisu Požarevljani“ kako je to napisao M. Miladinović).
U vreme Kraljevine SHS/Jugoslavije grad se razvijao sporo do druge polovine '30-tih, kada je podignuta zgrada gimnazije i planirana gradnja drugih objekata.
Na teritoriji opštine i okruga nalaze se izuzetno bogati i brojni arheološki lokaliteti, od kojih su najznačajniji Lepenski Vir (Golubac), Margum (Dubravica), Viminacijum (Kostolac) i lokalitet Rukumija. U ataru Kličevca pronađena je i svetski čuvena Velika majka (ili Kličevački idol) iz bronzanog perioda.
Tradicionalne manifestacije su Ljubičevske konjičke igre i Dani glume Milivoja Živanovića.
Dan grada Požarevca i slava Požarevca je Sveta Trojica. Grad obeležava i 15. oktobar dan oslobađanja u Prvom i Drugom svetskom ratu.
U Požarevcu se nalazi više obrazovnih institucija. Među znamenitosti ubraja se Tabačka čaršija i Galerija Milene Pavlović-Barili.
Poznati Požarevljani:
• Miloš Obrenović
• Nikola Pašić
• Đura Jakšić
• Milena Pavlović Barili
• Milivoje Živanović
• Miodrag Purković
• Hrizostom Vojinović
• Vojislav Ilić Mlađi
• Cincar Janko Popović
• Petar Dobrnjac
• Milenko Stojković
• Đorđe Jovanović
• Živojin Đorđević
• Branislav Milosavljević
• Živka Matić
• Velibor Vasović
• Prvoslav Vujčić
• Radomir Lukić
• Bogoljub Ilić
• Kosta Protić
• Koca Marković
• Patrijarh srpski Dimitrije
• Mitrofan Rajić
• Jovan Ilić
• Venijamin Taušanović
• Aleksandar Aksentijević
• Stevan Maksimović
• Vikentije Popović
• Stevan Ćosa Stojanović
• Branko Đorđević
• Živojin Đorđević
• Ignatije Midić
• Saša Ilić
• Mihajlo Bata Paskaljević
• Slobodan Milošević
• Novica Marjanović
• Vlajko Stojiljković
• Milutin Petrović
• Ilija Petrović
• Stanojlo Petrović
• Milica Janković
• Zorica Brunclik
• Dragana Mirković
• Leontina Vukomanović
• Živko Pavlović (slikar)
• Pavle Savić
• Petar Džadžić
• Nikola Hadži Nikolić
• Nikola Nešković
• Slobodan Stojanović
• Milivoje Stojanović
• Bora Spužić
• Radmila Manojlović
• Jovan Dragašević
• Anđelka Prpić
• Mirko Milisavljević
• Miodrag Petrović
• Bojana Vunturišević
• Biljana Milovanović
• Mihailo Andrejević Andrejka
• Novica Urošević
• Svetlana Radojković Mihajlović
• Vladimir Urošević
izvor:
